استرداد جهیزیه بدون سیاهه
استرداد جهیزیه بدون سیاهه یکی از سوالاتی می باشد که خیلی ها سوال پرسیدند و می خواهند در مورد آن بدانند که ما این محتوا که توسط وکیل خانواده تنظیم شده است را قرار داده ایم.
استرداد جهیزیه بدون سیاهه چیست؟
امروزه یکی از اهرم های فشار برای تحت تنگنا قرار دادن دختر تهیه جهیزیه می باشد اما از نظر قانونی و شرعی پشتوانه و اجباری برای آن وجود ندارد لذا وقتی زن جهیزیه خود را مطالبه کند و بر اساس اقرار مرد، شهادت شهود يا فهرست سیاهه و دیگر دلايل محکمه پسند ثابت شود که زن مقدار و اقلام مشخصی از اثاث البيت را به عنوان جهیزیه به خانه شوهر آورده و تحویل مرد داده هر زمان که اراده کند می تواند از زوج این وسایل را پس بگیرد و آوردن جهیزیه هیچ حقی را برای شوهر از نظر مالکیت ایجاد نمی کند و مطابق قانون زوج در صورت استفاده درست تسیت به عين اموال مسئولیت ندارد و یکی از موضوعات مهم در دعاوی خانوادگی استرداد جهیزیه است که یکی از مصادیق حقوق مالی است که به صورت خیلی پراکنده و در باب های مختلف فقه بحث شده و در خصوص ماهيت تهاد جهیزیه بین حقوقدانان عقاید مختلفی قابل ارائه است؛
چگونه استرداد جهیزیه بدون سیاهه اقدام کنیم
همچنین چون تهیه جهیزیه از موارد معرفی می باشد و قانون مدون و مستقلی در این زمینه وجود ندارد در موقع طرح دعاوی استرداد ابهامات و بعضا تعارضاتی در خصوص رسیدگی قابل برررسی است که بررسی و تبیین آثار جهیزیه در حقوق خانواده را دوچندان می نماید تا به ابهامات و مشکلات پیش رو در رویه قضایی با استفاده از قوانین متفرقه فقه و برخی از آراء محاکم پاسخ داده شود. بدین ترتیب خانواده دختر اموال موضوع جهیزیه را به وی تملیک می نمایند.
چرا استرداد جهیزیه بدون سیاهه کاری سخته است
بر این اساس آوردن جهیزیه در زندگی مشترک و منزل زوج به معنی انصراف از مالکیت یا شریک ساختن شوهر در آن نیست.
حق مالکیت آن باقی می ماند، ولی شوهر تيز از منافع آن بهره مند می شود و می تواند به طور متعارف این اموال را استعمال کند. همان طور که گذشت بین حقوقدانان در مورد نوع مادیت « جهیزیه به اختلاف است که برخی جهیزیه را نوعی اباحه ی تصرف دانسته و هیچ حقی برای شوهر ایجاد نمی شود . براساس این نظر (اباحه ی تصرف) هرگاه زن بخواهد می تواند جایز را به دیگری انتقال دهند یا به خانه پدری برگرداند.
برخی نکات استرداد جهیزیه بدون سیاهه
- جهیزیه از نظر اصطلاح حقوقی اموالی است که زن در شروع زندگی مشترک زناشویی به خانه شوهر می آورد که غالبا شامل أثاث منزل و لوازم خانگی است
- در خصوص میزان و تعداد اقلام جهیزیه براساس عرف مناطق مختلف کشور تفاوت هایی وجود دارد برای مثال در بخشی از مناطق کشور تقریبا تمامی لوازم مورد نیاز از سوی خانواده دختر تهیه می شود و کمبود جهیزیه به نوعی شرم ساری برای خانواده دختر محسوب می شود اما در برخی دیگر از مناطق کشور این رویه به چشم نمی خورد و حتی در نقاطی دیده شده که دادن جهیزیه در عرف محل متعارف نمی باشد بنابراین جهیزیه بینایی عرقی دارد
- ٢- دادن جهیزیه به هیچ وجه تکلیف زوجه نبوده و همان طور که گفته شد مبنای عرفی داشته بنابراین زوج نمی تواند به لحاظ شرعی و قانونی مطالبه جهیزیه نماید و گیر زوج بعد از تشكيل عقد نکاح، مطالبه جهیزیه تماید دادگاه به استناد ماده ۳ ق.آ.د.م « قرار عدم استماع دعوی » صادر خواهند نمود یعنی اماما جنين دعوایی قابلیت استماع ندارد.
- جهیریه با نهادهای مشابه نظیر شیربها و یا در نهاد دیگری که عرفا بین زوجین و خانواده های آنها رد و بدل می شود تفاوت دارد. برای مثال جهیزیه مالی است که خانواده دختر جهت استفاده مشترک زوجین به منزل رنج می آورند لیکن بالق) مالی است که داماد با خانواده وی به پدر عروس می دهند. نهاد اخير الذكر بیشتر وجه نقد بوده و روز به روز دامنه ی شیربها در عرف جامعه تنگ تر می شود و بیشتر در مناطق روستایی و عشایری رواج دارد
- حاجی جهیزیه با نهادهای دیگر اختلاط پیدا می کند همان طور که شیریها ممکن است با مهریه مختلط شود در این موارد دادرس باید به قصد و اراده طرفين حين عقد توجه کنند. به عبارت دیگر طبق قاعده (العقود تابعة للقصود) بیشتر از آنچه طرفین عقد بر زبان می آورند قصد آنها مد نظر می باشد که البته نیاز به مرز خارجی می باشد.
- دعوی شایع در خصوص جهیزیه دعوی استرداد جهیزیه می باشد که غالبا توام با استرداد طلاجات و هدایای ازدواج صورت می گیرد
- طرح دعوی استرداد جهیزیه بدون سیاهه از سوی زوجه به عنوان اولین زنگ خطر اختلاف زوجین تلقی می شود یعنی زوجه قبل از آنکه دعاوی مربوط به حقوق مالی و غیر مالی را مطرح کند با طرح دعوی استرداد جهیزیه می خواهد به عنوان ابزاری برای اصلاح زج استفاده نماید که به دنبال مفارقت جسمانی طرفین صورت می گیرد.
- استرداد جهیزیه بدون سیاهه، دعوی عالی بوده که طبق بند ج ماده ۹۰ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۳۹۴ تا تصاب ۲۰۰ میلیون ریال در صلاحیت شورای حل اختلاف بوده و مازاد بر مبلغ یادشده وفق بند 4 ماده ۴ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ در صلاحيت دادگاه خانواده می باشد.
- جناتجه با توجه به تصاب یاد شده در بند قوق، شورا صالح به رسیدگی باشد وفق تبصره یک ماده ۹ قانون شورای حل اختلاف مصوب ۱۳۹۴ بهای خواسته براساس نرخ واقعی آن تعیین می گردد و چنانچه نسبت به بهای خواسته بین اصحاب دعوی اختلاف حاصل شود و اختلاف موثر در صلاحیت شورا باشد یا قاضی شورا نسبت به آن تردید کند قبل از شروع به رسیدگی راما با با جلب نظر کارشناس برای خواسته را تعیین می کند.
- چناچه مبلغ تقویمی خواسته در دعوى استرداد جهیزیه بیش از حدنصاب مقرر در صلاحیت شورا (۲۰ میلیون به بالا باشد وفق ماده ۶۱ قانون آدم مصوب ۱۳۷۹ بهای خواسته از نظر هزینه دادرسی و امکان تجدیدنظرخواهی همان مبلغ مندرج در دادخواست تقدیمی خواهد بود.
سخن پایانی
جهت داشتن سوالات بیشتر در مورد استرداد جهیزیه بدون سیاهه می توانید از مشاوره حقوقی ما استفاده کنید و در صورت تمایل می توانید وکالت خود را به گروه وکلای آریا دادیار بسپارید.