راه های اثبات دیه

بعد از صحبت در مورد وکیل دیه میخواهیم راجب راه های اثبات دیه صحبت کنیم و بگوییم چگونه می شود دیه را اثبات کرد. راه های اثبات دیه مختلف است پس تا آخر مقاله همراه ما باشید.

برای بررسی مسئله راه های اثبات دیه، آغاز عالی است با عبارت دیه آگاه بشویم. در ماده ۴۸۸ ضابطه مجازات دیه را تعریف نموده است. دیه مقداری از مال معینی وجود دارد. در جنایت هایی  که دیه پرداخت می شود عبارت هستند از :

جرم خطای هنگام:

در این نوع جرم شخص نه قصد جنایت داشته و نه قصد اجرا آن را داشته است، مثلا شخص درصدد این بوده است که صید بکند ولی تیر تفنگ او به یک آدم اثابت میکند و منجر به مرگ شخص می شود.

قابل بیان است که اگر دیوانه یا نابالغ جنایت عمدی یا شبه عمدی اجرا بدهد خطای هنگام تلقی می شود.

در خطای شبیه عمد، جانی قصد اجرا ان فعل را نداشته است .

اگر فردی را به اعتقاد این که مهدور دم است به قتل برسانند و این کار بر دادسرا دستیابی شود، قتلی که رخ داده است به منزله‌ خطای شبیه عمد وجود دارد. در برخی موارد در جنایت عمد عمل به قصاص جایز نیست‌.

بررسی راه های اثبات دیه

در ادامه به روش های اثبات دیه به صورت کاملا ریز به ریز می پردازیم. موردهایی که برای اثبات دیه می توان به آن ها اشاره کرد از قرار ذیل می باشند :

قسامه

یکی از راه های اثبات دیه قسامه وجود دارد. در ماده ۴۵۴ ضابطه مجازات اسلامی به وضوح قسامه را یکی از ادله ها اثبات دیه دانسته است.

با توجه به ماده ۳۱۳ ضابطه قانون ایران منظور از قسامه این وجود دارد برای اثبات جرم عمدی یا غیر عمدی اگر آلایش در آن باشد و در شروطی که دلایل دیگری به غیر از سوگند منکر در آن نباشد متهم می تواند برای دفع تهمت از خود قسامه را اقامه بکند.

قابل بیان است در موردهایی که آلایش وجود دارد به بیان اداره حقوقی قوه قضاییه در مورد آلایش اگر مدعی عمل به ادای قسامه نکند در این فرم به جهت فقدان کفایت سبب برای متهم دستور برائت صادر می شود .

منظور از آلایش این وجود دارد که حدس قاضی برای درست بودن ادعای مدعی از روی گواهها و قرائن وجود دارد. برای تحقق آلایش بایست گمان نوعی نسبت به انجام جرم به واسطه متهم وجود داشته باشد.

اگر جنایت بر اعضا یا منافع رخ داده باشد اعم از این که مجنی علیه زوج یا زوجه باشد، درصورتی که به تعداد لازم نفرات نباشد می توان به همان تعداد خود قسم بخورد .

طبق ماده ۴۵۷ ضابطه قانون ایران در صورتی که کسی که جنایت علیه او رخ داده یا شخص مدعی از اقامه قسامه ای که به نفع تعیین شده امتناع بکند می تواند از مدعی علیه بخواهد که قسامه را ادا بکند در این شروط مدعی علیه با ادا کردن قسامه  تبرئه می شود.

از طرفی  اقامه کردن قسامه برای برائت متهم بایست توسط خود متهم یا ولی یا وکیل آن ها باشد. در مواردی که علیه او جرم رخ داده،  فوت کرده باشد هر یک از وراث شخص فوت شده می توانند بدون رضایت سایر وراث متوفی عمل به  اقامه قسامه یا مطالبه آن بکنند.

اقرار

اقرار یکی از راه های اثبات دیه وجود دارد. اقرار به این معنا وجود دارد که اخبار فردی از جانب خود به انجام جرم. اقرار می تواند به چند فرم باشد از جمله: لفظی، مکتوب . در صورتی که  اقرار از طریق این ۲ روش محتمل نباشد میتوان با عقیده عمل به این کار بکند. به هر حال با هر روشی که فرم بگیرد نباید در آن ابهامی وجود داشته باشد.

اسناد کتبی

در ماده ۱۲۸۴ و ۱۲۸۶ ضابطه مدنی راجع به سند صحبت کرده است . ضابطه گذار هر نوشته ای که بتوان در دعوی یا دفاع اتکا بکند سند دانسته است. ۲ نوع سند داریم از جمله سند رسمی و سند عادی و اینگونه با توجه به نظریه اداره حقوقی قوه قضاییه احکام دادسرا را فراتر از سند رسمی دانسته است لذا احکام صادره از دادسرا ها منصرف از ماده ۱۲۸۷ ضابطه مدنی است. از راه های اثبات دیه میتوان به سند های کتبی توسل جست.

شهادت

یکی  دیگر از راه های اثبات دیه شهادت وجود دارد. منظور از شهادت این است که  فردی غیر از دوجانب دعوی به اتفاق جرم  یا فقدان اتفاق  جرم  اخبار دهد.

در ماده ۱۷۵ ضابطه مجازات در ارتباط با شهادت شرعی بیان کرده است که شهادت شرعی بایست شارع ان را معتبر بداند حال اعم از این که بخواهد مفید دانش باشد یا نباشد.

خصوصیت ناظر شرعی به این فرم وجود دارد که در وقت ادای شهادت ناظر بایست بالغ، عاقل، طهارت مولد و توانایی ایمان و عدالت باشد اینگونه  شخص ولگرد نباشد . شخص نباید در مسئله مطروحه ذی نفع باشد.  تمامی این شروط بایست توسط قاضی دستیابی شود.

با توجه به ماده ۲۰۹ ضابطه مجازات اسلامی در دعاوی که مالی است و اینگونه در دیه جنایات درصورتی که مدعی خصوصی نتواند بینه شرعی اقامه بکند  در این حالت می تواند ۱ زوج و ۲ زوجه را به عنوان ناظر معارفه بکند و به همراه یک سوگند ادعایش را که صرفا جنبه مالی دارد به اثبات برساند.

امارات

منظور از اماره این وجود دارد که از طریق وضع و احوال میتوان به مسئله پی برد. امارات که از راه های اثبات دیه محسوب می شوند، ۲ دسته می باشند:

امارات قانونی: این نوع اماره  در  ماده قانونی  صراحتا بیان شده است.

امارات قضایی: این نوع اماره ها به صورتی است که بنا به عقیده قاضی، سبب بر امری وجود دارد. این اماره ها در ضابطه پیش بینی نشده است بلکه بایست قاضی بنابر وضع و احوال موجود تشخیص دهد مثلا اگر به قاضی در ارتباط به مسئله پرونده فیلم یا عکسی داده شود حتما این کار در پیدا کردن حقیقت  به قاضی کمک میکند؛ با این حال قاضی مجبور نوجود دارد دستور را بر اصل آن ها صادر بکند. این نوع اماره نامحدود وجود دارد برعکس اماره قانونی.

خب اگر در مورد مقاله راه های اثبات دیه سوال دارید می توانید با شماره های موجود در سایت گروه وکلای آریا دادیار تماس بگیرید و با مشاوران حقوقی مجرب ما صحبت کنید.

مطالب مرتبط