در دعوای خلع ید اگر ملکی در رهن بانک باشد مرتهن هم طرف دعوا قرار میگیرد؟
در این مقاله می‌خواهیم بررسی نماییم که آیا لازم است که برای طرح دعوا در خصوص ملکی که در رهن بانک است مرتهن هم طرف دعوا قرار بگیرد؟ به بیان ساده‌تر اگر راهن ملکی را در رهن بانک قرار دهد و آن ملک مورد تصرف قرار گیرد آیا برای خلع ید از این ملک لازم است که بانک (مرتهن) همراه با متصرف طرف دعوا قرار گیرد؟
توضیح مختصری در خصوص این موارد می دهیم: خلع ید و ارکان آن، مالی که مورد رهن بانک قرار میگیرد، و این که آیا اصلا می توان در خصوص مال مرهونه دعوای خلع ید مطرح کرد یا خیر و سپس به سوال مطروحه در این مقاله پاسخ می‌دهیم.
منظور از دعوای خلع ید، دعوایی است که مالک مال غیر منقول علیه شخصی که مال او را تصرف کرده طرح دعوا می نماید و از دادگاه می خواهد حکم مبنی بر خلع ید صادر نماید و خوانده را محکوم کند که مال خواهان را پس بدهد.
ارکان این دعوا موارد زیر است:
- حراز مالکیت خواهان: این مالکیت باید با سند رسمی یا حکم دادگاه ثابت شده باشد نه سند عادی.
- احراز تصرف غاصبانه: تصرف باید نامشروع باشد.
عقد رهن، عقدیست که به موجب آن مدیون مالی را برای وثیقه به داین می دهد. در این مورد ما، راهن شخصی است که مال خود را در رهن بانک به عنوان مرتهن قرار می‌دهد. حال، شخصی به عنوان متصرف این ملک را مورد تصرف قرار می دهد.
ارکان این دعوا کامل است. چرا که مالکیت این مال، به واسطه سند رسمی ثابت شده است و متصرف به صورت غیر قانونی این ملک را مورد تصرف قرار داده است. مالک، که خواهان رفع تصرف از ملکش است، پرونده خلع ید مطرح می نماید و در رهن بودن ملک مانع استماع دعوای خلع ید نیست. بنابراین در مورد ملکی که در رهن بانک است می توان دادخواست خلع ید مطرح نمود.
حال برای طرح پرونده ای که خواسته آن خلع ید از مال غیر منقولی است که مورد رهن بانک است، خواهان باید پرونده خلع ید را علیه متصرف و بانک توأمان مطرح نموده و هر دو نفر را خوانده پرونده قرار دهد در غیر اینصورت قرار عدم استماع دعوا صادر می شود.